«Νηστίσιμη Νηστεία»

Πολλές φορές αναρωτιόμαστε αν είναι αναγκαία η Νηστεία ή και αν ακόμη αποτελεί διαχρονικό μέσο καλλιέργειας των χαρακτήρων.

Μπορεί να μεταφέρει ένα νόημα σε ένα κόσμο που θεωρεί ως αυτονόητο την άνεση;

Μήπως η νηστεία είναι παρωχημένη αντίληψη που κατόρθωσε να επικρατήσει ιστορικά ως μια συνήθεια;

Είναι επίκαιρη και χρήσιμη; Μπορεί ο σύγχρονος άνθρωπος να εκφραστεί μέσα από εκείνη;

Και τελικά τι είναι η Νηστεία;

Η νηστεία, στην αυθεντική της μορφή, δεν είναι μια απλή διατροφική ανακατάταξη, αλλά μια ήρεμη, εσωτερική μεταμόρφωση.

Μια πρόσκληση να ξεκαθαρίσουμε τις ίδιες μας τις συνήθειες και να αναρωτηθούμε τι πραγματικά επηρεάζει την καθημερινότητά μας.


«Με τη νηστεία, η καρδιά καθαρίζει από όσα την βαραίνουν.» μας αναφέρει ο Μέγας Βασίλειος.

Ωστόσο, στη σύγχρονη πραγματικότητα, ιδιαίτερα ανάμεσα στους νηστεύοντες χριστιανούς, η νηστεία συχνά παίρνει μια ιδιαίτερη μορφή: μια “νηστίσιμη νηστεία”, όπου όλα μοιάζουν να μένουν ίδια, απλώς σε μια νηστίσιμη εκδοχή.

Η βιομηχανία τροφίμων, επινοητική αρωγός σε αυτή την προσπάθεια, με μια σχεδόν αψεγάδιαστη δημιουργικότητα, προσφέρει έναν ολόκληρο κόσμο από γευστικές απομιμήσεις:
– φυτικός «κιμάς» που μιμείται το κρέας,
– νηστίσιμο τυρί που λιώνει σαν κανονικό, νηστίσιμη φέτα, νηστίσιμη γραβιέρα που ταιριάζει άψογα σε ένα «νηστίσιμο» παστίτσιο,
– νηστίσιμη μαγιονέζα με την ίδια υφή,
– γλυκά με φυτικό «γάλα», νηστίσιμα προφιτερόλ, νηστίσιμες τούρτες, νηστίσιμο γαλακτομπούρεκο, και μια πληθώρα νηστίσιμων γλυκών τα οποία άλλοτε τα ονομάζουν και «μοναστηριακά γλυκά» τα οποία είναι γευστικότατα!-νηστίσιμη πίτσα, 
– ακόμη και νηστίσιμος καφές καπουτσίνο, με φυτικό γάλα και ποικίλα άλλα υποκατάστατα.

Όλα βεβαίως στην διάθεση του «πρόθυμου νηστευτή» και φυσικά όλα προσεκτικά σχεδιασμένα ώστε να μη μας λείψει τίποτα.

Οξύμωρο ναι! αλλά μέσα σε όλα αυτά αντικρίζουμε το κεντρικό παράδοξο.


Ο Άγιος Κλήμης ο Αλεξανδρεύς υπενθυμίζει:
 «Η εγκράτεια δεν είναι τέχνασμα· είναι τρόπος υπάρξεως.»

Αν η νηστεία μετατραπεί σε μια καλαίσθητη μίμηση της καθημερινότητας, τότε χάνει το δυνατό της σημείο: την Απλότητα που οδηγεί στην Ελευθερία.

Γιατί η νηστεία δεν σκοπεύει να μας κάνει να στερηθούμε γεύσεις· σκοπεύει να μας διδάξει να στερηθούμε την εξάρτηση από αυτές και όχι μόνο.

Δεν μπορούμε επίσης να παραβλέψουμε ότι η νηστεία ως νοοτροπία, όταν βιώνεται με μέτρο και διάκριση, προσφέρει οφέλη που αγγίζουν και τη σωματική ευεξία και υγεία.

Έτσι, η νηστεία μάς υπενθυμίζει ότι η ισορροπία και η εγκράτεια αποτελούν θεμέλια όχι μόνο της πνευματικής προόδου αλλά και της φυσικής μας υγείας.

Νηστεία λοιπόν σημαίνει μια αλλαγή.

Όσοι επομένως νηστεύουμε οφείλουμε να γνωρίζουμε εκείνο που μας επισημαίνει ο Άγιος Εφραίμ ο Σύρος ότι: «Η νηστεία που δεν αλλάζει την καρδιά, μένει ημιτελής.»

Γι' αυτό και η πραγματική Νηστεία τελικά γίνεται μια ήρεμη υπενθύμιση: η ουσία δεν βρίσκεται στο να αποκτήσουμε όλα όσα νωρίτερα είχαμε με άλλες ονομασίες ή με γευστικά αντίγραφα, αλλά στο να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να δει τι μένει όταν αποσύρεται η άνεση.

Υπάρχει ωστόσο και μια μερίδα ανθρώπων που αντιλαμβάνεται γιατί νηστεύει.

Εκείνη γνωρίζει καλά ότι κυρίαρχος της μάζας είναι εκείνος που την τροφοδοτεί με ψευδαισθήσεις.

Δύσκολα λοιπόν διακρίνεις την αλήθεια απο την συνήθεια.

Μέσα όμως σε αυτές τις αντιθέσεις, είναι αισθητά παρήγορο και μας γεννά μια αθόρυβη αισιοδοξία το γεγονός ότι υπάρχουν ακόμη αυθεντικοί χαρακτήρες, οι οποίοι μας εμπνέουν και δεν μας εξαντλούν.

Συνοψίζοντας και ακολουθώντας την προτροπή του Αγίου Ιωάννου της Κλίμακος οτι: «η εγκράτεια ανοίγει τον δρόμο της διάκρισης», κατανοούμε οτι η Νηστεία είναι το επίσημο αποτέλεσμα της Εγκράτειας.

Έτσι, η νηστεία ,ιδίως για τους χριστιανούς που συχνά αναπαυόμαστε με μια υπερπληθώρα επιλογών, δεν χρειάζεται να είναι ούτε σκληρή ούτε εξαντλητική ούτε ανέφικτη. Χρειαζόμαστε μάλλον απλότητα και Διαφάνεια.

Μια μικρή παύση από τα «αντίγραφα» της άνεσης, ώστε να ακουστεί καθαρότερα ο εσωτερικός μας ρυθμός.

Και τότε, η Νηστεία δεν είναι απλώς αποχή·
είναι ένα κομψό βήμα προς την αυθεντικότητα.

Ας αναλογιστούμε, αγαπητοί μου, θα επιλέξουμε την αυθεντικότητα ή θα αρκεστούμε στη λάμψη ενός κακέκτυπου;

Αρχιμ. Αλέξιος Κανίνας Πρωτοσύγκελλος Ι.Μ, Τρίκκης, Γαρδικίου και Πύλη

Πηγή: romfea.gr