top of page

Πορεία μαζί με τον Σταυρό


Παγκόσμια Εορτή η Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού. Παντού αντηχεί ο ήχος της καμπάνας κάθε Ι. Ναού, όπου μας προσκαλεί με ρίγη συγκινήσεως, να σπεύσουμε να προσκυνήσουμε, αλλά και να πάρουμε Χάρη.

Οι υμνογράφοι τόνισαν με τους πιο κατανυκτικούς ύμνους, οι οποίοι πλημμυρίζουν τις ψυχές από ωραίους στοχασμούς σαν άυλα ροδοπέταλα που σκορπίζονται σε όλο το Εκκλησίασμα και στεφανώνουν την υπέρθεο κεφάλι του Βασιλέως της Δόξης και το σύμβολο της νίκης, τον Πανάγιο Σταυρό.

«Δεῦτε πιστοί, τὸ ζωοποιὸν Ξύλον προσκυνήσωμεν· ἐν ᾧ Χριστὸς ὁ Βασιλεὺς τῆς δόξης, ἑκουσίως χεῖρας ἐκτείνας. ὕψωσεν ἡμᾶς εἰς τὴν ἀρχαίαν μακαριότητα·… » ακούγεται σαν ενδόμυχη και πονεμένη φωνή της αγίας μας Εκκλησίας.


Τα χέρια υψώνονται και κάνουν το σημείο του σταυρού: «Τὸν Σταυρόν Σου προσκυνοῦμεν Δέσποτα, καὶ τὴν ἁγίαν Σου Ἀνάστασιν ὑμνοῦμεν και δοξάζομεν.».


Πηγή δυνάμεως, σύμβολο νίκης και θριάμβου «Κύριε, ὅπλον κατά τοῦ διαβόλου, τόν Σταυρόν σου ἠμίν δέδωκας, φρίττει γάρ καί τρέμει, μή φέρων καθορᾶν αὐτοῦ τήν δύναμιν. Ὅτι νεκρούς ἀνιστά, καί θάνατον κατήργησε».

Οι Πατέρες της Εκκλησίας, όπως: Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος μας τονίζει ότι «ανέπλασε όλον τον κόσμο», απλώνοντας τις παλάμες του και καρφώνοντάς αυτές εις το Σταυρό, ο οποίος βάφτηκε με το πανάγιο αίμα του και έγινε υπερφυσικό όργανο.


Ενώ ο Ιερός Χρυσόστομος επισημαίνει: «ούτος ο Σταυρός , την πλάνην εξήλασε, την αλήθειαν επανήγαγε, την γην ουρανόν εποίησε, τους ανθρώπους αγγέλους ειργάσατο». Ο Απόστολος Παύλος έγραψε στους Κορινθίους: «Ὁ λόγος ὁ τοῦ Σταυροῦ τοῖς μέν ἀπολλυμένοις μωρία ἐστί, τοῖς δέ σωζομένοις ἡμῖν δύναμις Θεοῦ ἐστι». Ναι! Δύναμη, παρηγοριά, ελπίδα, γαλήνη και σωτηρία είναι για τους πιστούς ο Σταυρός Του Κυρίου μας. Όποιος αγωνίζεται για την σωτηρία της ψυχής του και προσπαθεί να εξοντώνει τα πάθη της ψυχής και της σαρκός, παίρνει ως όπλο του στον πνευματικό αυτόν αγώνα τον Σταυρό «μετα πολλής πίστεως» κατά τον Ιερό Χρυσόστομο.

Σήμερα, προβάλλεται ο Σταυρός του Χριστού, μέσα στον συννεφιασμένο κόσμο, προβάλλεται ο Σταυρός, σαν την ακτίδα του ηλίου, ως ένα λαμπρό δώρο του Θεού και Πατέρα, που φωτίζει και οδηγεί σε δρόμο ασφαλή τα τέκνα του. Έγινε ο Παντοδύναμος μαγνήτης , που έφερε μυριάδες καρδιές προς την Αγάπη του Θεού. Γενεές γενεών αντίκρισαν προς Εκείνον, για να αντλήσουν δύναμη, τον τίμησε και τον σεβάστηκε, ο πλούτος, η φτώχεια, η μόρφωση, η αγραμματοσύνη, οι ταπεινοί και οι δοξασμένοι, οι άρχοντες και οι στρατιώτες, του απέθεσαν το φίλημα του σεβασμού και της υποταγής. Ένα «αντικείμενο», ένα «πράγμα» που όμως τόσο πολύ δοξάστηκε, αγαπήθηκε, τιμήθηκε.

Γιατί άραγε;

Το προαναφέραμε, σ’ αυτό το Ξύλο σταυρώθηκε-θυσιάστηκε ο Θεός μας! Και από αποτιμητικό σύμβολο και φονικό όργανο, έγινε πηγή σωτηρίας και αγιασμού, σε σημείο που οι αρυόμενοι εξ’ αυτού, αντλούν πάσα Χάρι και Ευλογία, πάσα ίαση, πάσα παρηγορία και αυτό γίνεται κατορθωτό με τρείς προϋποθέσεις: την πίστη, τον φόβο και την προσευχή.

Πίστη, διότι και από την ιστορία της Παλαιάς Διαθήκης ακόμη, κατά την προτύπωσή του: «Καθὼς Μωυσῆς ὕψωσε τὸν ὄφιν ἐν τῇ ἐρήμω», μας δίνει τις θαυματουργικές του ενέργειες, τις ενέργειες εκείνες για τις οποίες δαίμονες φρίττουν και τρέμουν και πολλοί ασθενείς και πάσχοντες υπό πνευμάτων ακαθάρτων βρίσκουν ταχέως την ίαση. Φόβο, διότι με τη δύναμη του Σταυρού «Έθνη βάρβαρα ήττηνται». Πολλές φορές σε καιρούς δύσκολους για την πατρίδα μας , οι πρόγονοί μας με αυτό το όπλο υψωμένο κατατρόπωναν τα βάρβαρα έθνη.


Πολύ χαρακτηριστικό είναι και τούτο το παράγγελμα απ΄ την ιστορία του Αλέξανδρου Υψηλάντη : «Eίναι καιρός να αποτινάξωμεν τον αφόρητον τούτον ζυγόν, να ελευθερώσωμεν τήν Πατρίδα, να κρημνίσωμεν από τα νέφη την ημισέλινον, δια να υψώσωμεν το σημείον δι' ού πάντοτε νικώμεν, λέγω τον Σταυρόν». Προσευχή, διότι εισακούεται η προσευχή κάθε χριστιανού ο οποίο κλίνει γόνυ ενώπιων του Σταυρού και δέεται εναποθέτοντας την ελπίδα του σε Αυτόν.

Η μαρτυρία του Σταυρού περί των θείων ενεργειών που πηγάζουν απ’ Αυτόν, φαίνεται περίλαμπρα στο γεγονός των Θείων Αποστόλων, δηλαδή, οι δώδεκα τον αριθμό, με την δύναμη και την βοήθειά Του, μπόρεσαν και περιόδευσαν τα πέρατα της Οικουμένης, νίκησαν κατεστημένα, διέδωσαν το Ευαγγέλιο, κηρύττοντας: «Χριστόν Εσταυρωμένον», ζούσαν κοντά στο Σταυρό «ἵνα ζήσωμεν δι' αὐτοῦ». Έτσι, με την δύναμη του Σταυρού έκαναν θαύματα, με αυτήν τη δύναμη άλλαξαν την Οικουμένη, από την πλάνη στην αλήθεια.

Ας προσέξουμε μια διδακτική-πατρική προτροπή αειμνήστου Μητροπολίτου, την οποία απηύθυνε μέσα από το συγγραφικό του έργο, περί των ακολουθούντων τον δρόμο του σταυρού:

«Φώς και δύναμη κρύβεται μέσα στου Κυρίου το Σταυρό. Αυτό που δε μπορεί να αναλογιστεί καν να επιτελέσει ο άνθρωπος μόνος του, με του Σταυρού τη Χάρη το κατορθώνει προχωρώντας στη θυσία και εξουδετερώνοντας όλες του τις αδυναμίες. Τί ομορφιά ψυχής[…] να θυσιάζει κανένας τα κατώτερα, τα σημερινά, για να απολαύσει τα μεγάλα τα τρανά τα αιώνια. Να θυσιάζει τη γη για χάρη του ουρανού. Την ύλη για το πνεύμα[…] να ποδοπατεί επιθυμίες χαμηλές για χάρη της ανθρώπινης αξιοπρέπειάς του, για της ψυχής τη λαμπρότητα, για του Χριστού τη Χάρη είναι όμορφο να αποδιώκει απολαβές ή επαίνους και τιμές, για να κρατήσει τη συνείδησή του καθαρή και αμόλυντη. Να μην λογαριάζει κανένας τι θα πουν οι άλλοι προκειμένου να μείνει άκαμπτος στον ηθικό νόμο επάνω. Να καταπνίγει τις εσώτερες παρορμήσεις που τον ωθούν να θυμώσει, να εκδικηθεί[…] σαν ανταπόδοση στις άσχημες εκδηλώσεις των άλλων[…] Μέσα σ’ ένα συρφετό μίσος και κακίας να στήνει λάβαρο την αγάπη και την καλοσύνη[…] Να του επιτίθενται με λόγια πικρά και αυτός να σιωπά για μην δώσει συνέχεια σε κάποια αντίθεση ή κακότητα. Να τον εμπαίζουν οι πολλοί για τις ηθικές του αντιλήψεις, για τη σταθερότητά του και την ακεραιότητα, για την τακτική και συνεπή χριστιανική του ζωή, για την εμμονή του στη προσευχή, της Εκκλησίας τα ιερά μυστήρια ή την ανάγκη να είναι συνεπής στη λατρευτική και τη λειτουργική ζωή. Και αυτός να τα ανέχεται, να τα προσπερνάει όλα, για να μη χάσει τη μυστική απόλαυση που νιώθει όποιος ξεπερνάει το κακό, όποιος διεισδύει στης αρετής και της αγιότητας τον όμορφο κόσμο[…] Προχωρεί αντίθετα στο ρεύμα όσο και αν είναι δύσκολη και εξαντλητική αυτή η προσπάθεια[…] για να απολαύσει την ομορφιά της θυσίας, τη Χάρη του Σταυρού[…] που δεν μπορεί να τη βρεί παρά μόνο περνώντας το δρόμο της θυσίας».

Αναφέρει μέσα στην βιβλιογραφία του ο μεγάλος Παπαδιαμάντης το ακόλουθο, περί της συμβολής και την σημασίας του Σταυρού: «Εγώ τον σταυρό μου θα τον φέρω πάντοτε. Κι αν δεν μπορώ να τον φέρω, τουλάχιστον θα τον σέρνω. Γιατί δεν θέλω να τον χάσω. θέλω να βρω το έλεος του Χριστού και τη σωτηρία και τη Βασιλεία Του»!


Σε αυτές τις σκέψεις και αναφορές του ανωτέρου συγγραφές, κρύβεται ολόκληρη η θεολογία του Σταυρού και η σημασία Του για τον άνθρωπο-πιστό. Δεν είναι υπερβολή το συμπέρασμα αυτό, αλλά μόνον έτσι ο άνθρωπος θα μπορέσει να διέλθει το δρόμο για την Βασιλεία του Θεού, βαστάζοντας τον δικό του Σταυρό, όποιον κι` αν ο Θεός επέλεξε για τον καθ` ένα. Κι` αν δεν μπορούμε τουλάχιστον ας τον σέρνουμε, διότι η γλυκύτητα του Παραδείσου είναι μεγάλη και θα ήτο ανωριμότητα οι αστοχίες μας, να μας εκτοξεύσουν από αυτήν την πορεία, μια πορεία σταυρώσιμη, η οποία καταλήγει εις την προσωπική ανάστασή μας.


Αγαπητοί αναγνώστες, όλοι είμεθα θαλασσοπόροι της ζωής που μας δέρνουν τα λυσσαλέα κύματα του πόνου, των στερήσεων και των αντιξοοτήτων, ανάμεσα σε πολέμους και αναταραχές, ας αντικρούσουμε με το Σταυρό του Χριστού μας, ως προς ολοφώτεινο φάρο, που με το γλυκό του φώς γαληνεύει ,παρηγορεί και δυναμώνει τις ταραγμένες ψυχές μας.


Το αγκάλιασμά Του, στις δύσκολες στιγμές της ζωής μας, να είναι το ισχυρό καταφύγιό μας, απ’ Αυτόν θα διδαχθούμε μαθήματα μεγάλα. Τα μαθήματα του αγώνα, της υπομονής, της ελπίδας, της ανεξικακίας και της νίκης.

Επίσης, να θυμόμαστε συχνά- πυκνά μαζί με τον ψαλμωδό κι εμείς «Σταυρός, ὁ φύλαξ πάσης τῆς οἰκουμένης, Σταυρός, ἡ ὡραιότης τῆς Εκκλησίας, Σταυρός, Βασιλέων τό κραταίωμα, Σταυρός, πιστῶν τό στήριγμα, Σταυρός, ἀγγέλων ἡ δόξα καί τῶν δαιμόνων τό τραῦμα».


Πρωτοπρ. Ανδρέας Καππές Θεολόγος (ΜSc)

Κληρικός της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλ/νίας.


ΠΗΓΗ: romfea.gr

Πρόσφατα άρθρα
bottom of page